یکی از مهمترین وجههای تحریم دشوار شدن نقل و انتقالهای مالی برای کشور بود، امری که به دنبال آن باعث میشد راههای خنثی سازی تحریمها نیز بی اثر شود، از این رو طی سالهای گذشته و در دولت سیزدهم زیرساختها برای توسعه پیمانهای پولی در کشور فراهم شد و در نهایت طی چند روز گذشته پیمان مالی بین روسیه و ایران طی یک توافق صورت گرفت؛ این توافقنامه سه مرحله دارد.
در مرحله اول اقدامات از طرف ایران باید در مرکز مبادله ارز و طلا با افتتاح تابلوی ریال برون مرزی انجام گیرد، اتصال شبکه میر روسیه به شبکه شتاب ایران از هفته اول شهریور یکی از بندهای این توافق نامه است که بر اساس آن کارت های ایرانی در خودپردازهای روسیه قابل استفاده میشوند، در مرحله دوم کارتهای روسی در ایران قابل استفاده خواهد بود و در مرحله سوم کارتهای شتاب کشور ما در پذیرندههای فروشگاهی روسیه نیز قابل استفاده خواهند شد. در واقع با این توافق نامه مبادلات دو کشور با ارزهای محلی تسهیل و ریسک هزینه ناشی از تبدیل ارز برای تجار ایرانی کاهش مییابد.
دلار زدایی دستاورد مهم در پیمان های پولی/ ریال قابل استفاده در مبادلات ارزی کشور خواهد شد
معاون بین الملل بانک مرکزی کشور در تشریح توافق پیمانهای پولی بین کشورهایی که از تحریمها آسیب پذیر هستند، گفت: پیمان پولی از نوع معاوضه نقدینگی بانکهای مرکزی، موضوعی است که در دو دهه گذشته در جهان تجربه شده است و از زمان بحران اقتصادی و رکودی که در آمریکا طی سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۸ رخ داد مطرح شد و بعد از آن کشورها به دنبال راه حل برای کاهش وابستگی خود به دلار شدند تا از آسیبهایی که در اقتصاد آمریکا رخ میدهد در امان باشند، بنابراین ادبیات دلار زدایی به معنای کنار گذاشتن دلار در مبادلات خارجی شکل گرفت.
محسن کریمی افزود: طی دو دهه گذشته پژوهشکدهها، دانشگاهها و دستگاههای اقتصادی کشور تجاربی را در بحث پیمانهای پولی کسب کردند و وقتی در تعامل با کشور روسیه که یک اقتصاد نسبتآ بزرگ در منطقه است مواجه شدیم، تصمیم دو کشور و بانک مرکزی بر این شد در این الگو بر اساس اقتضای اقتصاد دو کشور کار کنیم، در نهایت چند روز گذشته اولین قرارداد با کشور روسیه امضا شد و طبق قرارداد، هر خرید و فروش طبق قانون در داخل کشور باید با پول ملی همان کشور انجام شود.
وی با بیان اینکه کشورها برای آسیب پذیر نبودن در مقابل تحریمها به سمت دلارزدایی پیش میروند، توضیح داد: دلار زدایی یعنی کشورها در مبادلات اقتصادی خود پول معتبر هم چون دلار، یورو، درهم و …. را کنار گذاشته و دو بانک مرکزی ملتها تصمیم میگیرند از واحد پولی کشورهایشان در مبادلات اقتصادی استفاده کنند.
معاون بین الملل بانک مرکزی در خصوص موانع پیش رو در توافق نامه پیمان های پولی گفت: در بازارهای مالی دنیا هنوز بسیاری از معاملات با دلار انجام می شود و هنوز سنجش ارزش دلار بودن وجود دارد، در واقع دلار ابزار اندازه گیری حجم تجارت کشورهاست و ابزاری غیر از این برای مخاطب قابل درک نیست.
کریمی تصریح کرد: در پیمان پولی برای ریال ایران تقاضای مبادلاتی ایجاد کردیم و هر وارد کننده روس برای گرفتن کالا از ایران باید به ریال کشور جنس بخرد در واقع هر چقدر برای پول خودمان تقاضای مبادلاتی ایجاد کنیم پول کشور نیز قدرتمندتر می شود.
زیرساخت ها برای توسعه پیمان های پولی در دولت سیزدهم فراهم شد/ خنثی شدن تحریم ها انجام شدنی است
مشاور معاون اول رئیس جمهور در خصوص تاثیرات دلارزدایی در اقتصاد کشور گفت: دلار زدایی واقعی یعنی وابستگی ما به ارزها و نظامات ارزی تحریمکنندهها و کشورهای ثالث کاهش پیدا کند و اگر بخواهیم دلار زدایی به معنای واقعی انجام دهیم باید نقشه ارزی و تجاری خود را بر هم منطبق کنیم که این امر تحت عنوان نقشه انطباق ارزی و تجاری در دولت سیزدهم مطرح شد.
محمد امینی رعیا افزود: در نقشه انطباق ارزی و تجاری میتوان نظامات پرداخت رسمی و به دنبال آن فاکتور رسمی ایجاد کرد تا تجارت خود را به حالت نرمال و بهینه نزدیک کنیم در واقع بذر این کار در دولت شهید رئیسی کاشته شد اما حدود چهار سالی به سر انجام رسیدن این کار زمان میبرد.
وی با اشاره به اینکه برای برداشتن تحریمها راهی به غیر از بی اثر کردن تحریم وجود ندارد، افزود: تحریم بر اقتصاد ما تآثیر گذاشته و آن را دچار چالش کرده است و مقصود دشمن فشار آوردن به کشور است بنابراین دشمن تحریم ها را بر نمیدارد مگر اینکه کوتاه مدت یا نمایشی باشد بنابراین تحریم ها به خودی خود برداشته نخواهد شد مگر آن که آنها را بی أثر کنیم.
مشاور معاون اول رئیس جمهور یک روش مبنایی در بی اثر کردن تحریم ها را متعادل سازی تراز تجاری عنوان کرد و گفت: یکی از الویت های مهم در دولت چهاردهم باید بحث انطباق نقشه تجاری و تراز تجاری شدن با کشورهای اصلی باشد به این معنا که باید صادرات ما متناسب با واردات ما باشد.
امینی رعیا ادامه داد: یکی از راههای خنثی سازی تحریم مبحث تهاتر کالاها با نفت از مسیر چین بود، با این اقدام شاهد ۱۵ درصد صرفه جویی ارزی و شکسته شدن انحصار وارد کننده های انحصاری هستیم در واقع میتوان گفت خنثی سازی تحریمها انجام شدنی است و امیدواریم در دولت چهاردهم موضوع خنثی سازی تحریم ها توسعه یابد تا اقتصاد کشور نیز بهینه شود.