به گزارش پُل اکونومیک کاهش تعرفه‌های گمرکی، توسعه مسیرهای حمل‌ونقل و گسترش همکاری‌های اقتصادی از جمله عواملی هستند که در این روند صعودی تأثیرگذار بوده‌اند. با این حال، چالش‌هایی مانند مشکلات بانکی و هزینه‌های بالای حمل‌ونقل همچنان مانعی بر سر راه رشد پایدار تجارت با این اتحادیه محسوب می‌شوند.
طبق گزارش سازمان توسعه تجارت، در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، صادرات ایران به این بلوک اقتصادی با رشدی حدود ۳۰ درصدی همراه بوده است. این رشد، نتیجه تسهیل مقررات تجاری و تعرفه‌ای، توسعه حمل‌ونقل و افزایش مبادلات کالایی میان ایران و کشورهای اوراسیا بوده است.
سخنگوی کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرد: گسترش تعاملات تجاری با اتحادیه اوراسیا از جمله سیاست‌های مهم تجاری ایران بوده که توانسته در یک سال گذشته، دستاوردهای چشم‌گیری برای تجار و تولیدکنندگان کشور داشته باشد.
وی افزود: یکی از عوامل مهم رشد صادرات به اوراسیا، توافقات تجاری بین ایران و این اتحادیه بوده که موجب کاهش موانع تعرفه‌ای برای بسیاری از محصولات صادراتی کشور شده است. همچنین ایجاد مسیرهای جدید حمل‌ونقل و توسعه زیرساخت‌های لجستیکی در افزایش حجم صادرات مؤثر بوده است.
کالاهای عمده صادراتی ایران به اوراسیا
بر اساس آمارهای منتشرشده، عمده کالاهای صادرشده از ایران به کشورهای اوراسیا شامل محصولات کشاورزی، فرآورده‌های نفتی، مواد غذایی، مصالح ساختمانی و محصولات پتروشیمی بوده است.
- محصولات کشاورزی: پسته، خرما، زعفران، سیب، هندوانه و کیوی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی صادرشده به روسیه و قزاقستان بوده‌اند.
- محصولات پتروشیمی: صادرات پلیمرها، مواد اولیه پلاستیکی و مشتقات نفتی نیز سهم عمده‌ای از تجارت ایران با این کشورها را به خود اختصاص داده است.
- محصولات صنعتی و ساختمانی: کاشی و سرامیک، سیمان، فولاد و محصولات فلزی نیز در میان کالاهای صادراتی ایران به اوراسیا قرار دارند.
چالش‌های صادرات به اوراسیا
با وجود رشد قابل‌توجه صادرات ایران به این اتحادیه، همچنان برخی چالش‌ها و موانع بر سر راه توسعه تجارت با اوراسیا وجود دارد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به مشکلات بانکی و انتقال ارز، هزینه‌های بالای حمل‌ونقل و لجستیک، استانداردهای سخت‌گیرانه برخی کشورهای عضو و نیاز به توسعه زیرساخت‌های صادراتی اشاره کرد.
سخنگوی کمیسیون روابط بین‌الملل خانه صنعت، معدن و تجارت در این رابطه تصریح کرد: اگرچه روند صادرات ایران به اوراسیا مثبت بوده، اما برای تداوم این رشد، نیازمند اقدامات جدی‌تری در حوزه تأمین مالی و حمل‌ونقل هستیم. بسیاری از تجار ایرانی همچنان با مشکلات بانکی و نقل‌وانتقال مالی مواجه‌اند که باید برای آن راهکارهای عملی ارائه شود.
وی ادامه داد: یکی دیگر از چالش‌های مهم، هزینه‌های بالای حمل‌ونقل و نیاز به تقویت مسیرهای ریلی و دریایی برای کاهش هزینه‌های صادرات است. اگر بتوانیم مسیرهای تجاری مناسب‌تری ایجاد کنیم، حجم صادرات ایران به این کشورها می‌تواند از این میزان نیز فراتر رود.
توافق تجارت آزاد با اوراسیا؛ فرصتی بزرگ برای توسعه صادرات
ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حال مذاکره برای امضای یک توافق تجارت آزاد هستند که در صورت نهایی شدن، تعرفه‌های گمرکی بر روی بسیاری از کالاهای صادراتی ایران کاهش خواهد یافت. این توافق می‌تواند راه را برای افزایش تجارت میان دو طرف هموارتر کرده و به رشد بیشتر صادرات ایران کمک کند.
بر اساس اعلام مقامات اقتصادی، این توافق می‌تواند دسترسی تولیدکنندگان ایرانی را به یک بازار ۱۹۰ میلیون نفری تسهیل کرده و ایران را به یکی از شرکای تجاری مهم اتحادیه اوراسیا تبدیل کند.
بررسی آمارها و تحلیل‌های اقتصادی نشان می‌دهد که ایران در مسیر توسعه روابط تجاری با اوراسیا قرار گرفته و ظرفیت بالایی برای افزایش حجم صادرات به این اتحادیه دارد. با این حال، برای رسیدن به اهداف بلندمدت، نیاز به رفع مشکلات بانکی، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و بهبود شرایط لجستیکی وجود دارد.
سخنگوی کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در پایان خاطرنشان کرد: اگر ایران بتواند موانع تجاری و بانکی را کاهش داده و توافق تجارت آزاد را با اوراسیا نهایی کند، شاهد افزایش بیش از پیش صادرات به این منطقه خواهیم بود. این فرصت باید به‌درستی مدیریت شود تا منافع حداکثری برای اقتصاد کشور حاصل شود.
