به گزارش پُل اکونومیک در سال‌های اخیر، نوسانات شدید قیمت مسکن تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله تورم، نوسانات نرخ ارز، سیاست‌های پولی و مالی دولت، و عرضه و تقاضای بازار قرار داشته است. در این گزارش تحقیقی، با تکیه بر داده‌های اقتصادی، آمار رسمی و تحلیل کارشناسان، آینده قیمت مسکن در سال ۱۴۰۴ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بررسی روند قیمت مسکن در سال‌های اخیر
بررسی داده‌های مرکز آمار ایران و بانک مرکزی نشان می‌دهد که میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در تهران از حدود ۲۰ میلیون تومان در سال ۱۳۹۹ به بیش از ۷۰ میلیون تومان در اواسط سال ۱۴۰۲ رسیده است. این افزایش بیش از ۲۵۰ درصدی در کمتر از چهار سال، نشان‌دهنده اثر تورمی شدید بر بخش مسکن بوده است. از سوی دیگر، میزان معاملات مسکن در همین دوره کاهش چشمگیری داشته و رکود بازار نیز مشهود است.
عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در سال ۱۴۰۴
۱. تورم و نقدینگی: با توجه به رشد نقدینگی در کشور و پیش‌بینی تورم سالانه ۳۰ تا ۴۰ درصدی تا سال ۱۴۰۴، انتظار می‌رود که قیمت مسکن همچنان روند افزایشی داشته باشد.
2. نرخ ارز: تأثیر مستقیم نرخ ارز بر قیمت مصالح ساختمانی غیرقابل‌انکار است. در صورت ادامه نوسانات شدید نرخ دلار (که در سال ۱۴۰۲ به مرز ۵۵ هزار تومان رسید)، هزینه‌های ساخت‌وساز افزایش می‌یابد و قیمت نهایی مسکن نیز دچار رشد خواهد شد.
3. سیاست‌های دولتی: برنامه‌های دولت در حوزه مسکن، از جمله طرح نهضت ملی مسکن، می‌تواند بر عرضه تأثیر بگذارد. در صورت موفقیت این طرح، ممکن است بخشی از تقاضای مسکن کاهش یابد.
4. میزان عرضه و تقاضا: بر اساس گزارش وزارت راه و شهرسازی، سالانه به حدود ۱.۵ میلیون واحد مسکونی جدید نیاز است، درحالی‌که در سال‌های اخیر میزان تولید مسکن کمتر از ۵۰۰ هزار واحد در سال بوده است.
5. قدرت خرید مردم: با توجه به کاهش توان مالی خانوارها و افزایش شدید قیمت مسکن، احتمال کاهش تقاضای مؤثر در بازار وجود دارد که می‌تواند رشد قیمت‌ها را محدود کند.
پیش‌بینی قیمت مسکن در سال ۱۴۰۴
بر اساس تحلیل داده‌های اقتصادی، سه سناریوی مختلف برای قیمت مسکن در سال ۱۴۰۴ قابل تصور است:
- سناریوی خوش‌بینانه: در صورت کنترل تورم و تثبیت نرخ ارز، رشد قیمت مسکن به حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد در سال محدود خواهد شد و میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در تهران به حدود ۸۵ تا ۹۰ میلیون تومان خواهد رسید.
- سناریوی میانه: در صورت ادامه روند فعلی و رشد سالانه ۳۰ تا ۴۰ درصدی، میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در تهران ممکن است به ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون تومان برسد.
- سناریوی بدبینانه: در صورت افزایش بی‌رویه تورم و ادامه نوسانات شدید نرخ ارز، رشد ۵۰ درصدی قیمت مسکن در سال‌های آینده قابل پیش‌بینی است و قیمت هر مترمربع مسکن می‌تواند از ۱۵۰ میلیون تومان فراتر رود.
تحلیل کارشناسان و توصیه‌ها
کارشناسان معتقدند که برای کنترل قیمت مسکن و جلوگیری از جهش‌های شدید، سیاست‌های اقتصادی دولت باید در چند حوزه بهبود یابد:
- افزایش عرضه مسکن از طریق تسهیل فرآیند صدور مجوزهای ساختمانی و حمایت از تولیدکنندگان بخش خصوصی.
- کنترل نرخ ارز و ایجاد ثبات اقتصادی برای کاهش هزینه‌های ساخت.
- اعطای تسهیلات مسکن با نرخ بهره مناسب به متقاضیان واجد شرایط.
نتیجه‌گیری
با در نظر گرفتن تمامی عوامل اقتصادی، احتمال رشد قیمت مسکن در سال ۱۴۰۴ بسیار بالا خواهد بود. در صورتی که اقدامات مناسبی برای کنترل تورم و حمایت از تولید مسکن انجام نشود، این بخش همچنان با افزایش قیمت و کاهش قدرت خرید مواجه خواهد بود. در این میان، سرمایه‌گذاران و متقاضیان خرید مسکن باید با بررسی دقیق شرایط اقتصادی و روندهای بازار، تصمیمات خود را اتخاذ کنند.
